Je merkt dat je last hebt van gedachten over jezelf die aanvoelen als de waarheid. Dat stemmetje in je hoofd dat zegt “ik ben niet goed genoeg”, “ik kan het toch niet” of “ik moet alles perfect doen”. Herkenbaar? Dit zijn belemmerende overtuigingen die jij hebt over jezelf en je eigenlijk in de weg zitten. Overtuigingen die jou ervan weerhouden om nieuwe avonturen aan te gaan, iets nieuws te proberen of om in jezelf te vertrouwen. In deze blog gaan we samen aan de slag om deze overtuigingen los te laten.
Wil je aan de slag om af te komen van je belemmerende overtuigingen? Lees dan verder. Wil je meer weten over wat (belemmerende) overtuigingen zijn en waar ze vandaan komen? Lees dan eerst deze blog.
In deze blog leer je het volgende over overtuigingen:
- Hoe kun je opgekropte emoties loslaten?
- Loslaten door te voelen
- Stappenplan loslaten met je mindset
Hoe kun je overtuigen loslaten?
Je hoort het natuurlijk veel, maar hoe doe je het? En waarom klinkt het zo makkelijk, maar blijkt het in de praktijk toch heel lastig te zijn? Dat komt omdat we loslaten vaak zien als iets heel actiefs, terwijl dat het helemaal niet is. Een voorbeeld: probeer te denken aan een ballon. Als je een ballon opblaast en het tuitje dichtknijpt, blijft de ballon vol. Zodra jij je vingers van het tuitje afhaalt, loopt de ballon leeg. Zo werkt het ook met loslaten: loslaten ontstaat juist in de ruimte die je het geeft. Het betekent ook eerst vastpakken en aankijken. Oftewel: bewust worden van je eigen gedrag en patronen. Hier kom ik later op terug in het stappenplan.
Werken aan je mindset
Veel coaching en therapie is gericht op je cognitieve vermogen, dus het denkende gedeelte van je brein. Het gedeelte waarmee we plannen, analyseren en overzien. Er wordt ook vaak gezegd dat je gedachten je gevoelens beïnvloeden. En dat als je aan je gedachtes werkt, dus ook je gevoelens en gedrag veranderen.
Dat is niet helemaal waar. Ja, je gedachten beïnvloeden zeker je gevoel en gedrag. Als jij de hele tijd tegen jezelf zegt dat je geen zin hebt of iets eng vindt, dan ga je dat ook voelen. En het kan dus zeker werken om aan je mindset te werken om wat meer te groeien naar een positieve mindset. Maar dat is niet het complete plaatje.
Vaak werkt het in de praktijk namelijk ook andersom. Je wordt ergens door getriggerd en daardoor krijg je eerst een gevoel en vervolgens gedachten. Pas dan merk je dus je overtuigingen op. Zoals ik ook aangaf in m’n andere blog over belemmerende overtuigingen, handel je maar 5% bewust. Het in gang zetten van je overtuigingen komt dus vanuit de andere 95%, je onderbewustzijn. Door je alleen maar te focussen op je gedachtes, mis je dus een hele belangrijke stap, namelijk wat je voelt.
Belemmerende overtuigingen loslaten door te voelen
Cognitieve therapie, dus gericht op het denken, is zeker niet verkeerd. Het kan heel erg helpen om meer inzicht te krijgen in jezelf. En het is fijn om handvatten te krijgen en hebben voor je manier van denken en je gedachten. M’n onderstaande stappenplan om overtuigingen los te laten is ook gericht op cognitieve therapie. Ik wil je alleen wel ook iets anders meegeven. Dat is het belang van (door)voelen. Uiteindelijk is dat waardoor je echt overtuigingen kan gaan loslaten.
Emoties willen namelijk gevoeld worden. Het zit in het woord verstopt. Emovere betekent namelijk naar buiten bewegen. Het is energy in motion. Op het moment dat jij je volledige aandacht bij emoties kan houden, bewegen ze van je af.
Emoties leren voelen: hoe doe je dat?
Als je opmerkt dat je geraakt wordt door een bepaalde gebeurtenis, breng dan je aandacht naar je lichaam. Vaak sta je vooral stil bij je hoofd en je gedachten, maar niet bij wat je lichaam voelt totdat je je erop focust. Dat komt heel veel voor, dus no worries. Een voorbeeld: Stel dat jij echt even een moment voor jezelf gepland hebt. Je voelt dat je dit nodig hebt omdat je een drukke tijd hebt gehad, moe bent en even toe bent aan niets en niemand. Op dat moment appt een vriendin of je langs kan komen. Wellicht voel je gelijk spanning omdat je geen nee durft te zeggen. Wellicht merk je vooral je gedachten op: “Ik moet dat wel doen, anders ben ik geen goede vriendin” of “ik ben eigenlijk echt moe, maar ik kan het niet maken om nee te zeggen”.
Emoties voelen in je lichaam
Zodra je zo’n gedachte opmerkt, is het belangrijk om naar je lichaam te keren. Waar voel je iets in je lijf? Is dat in je borst, je buik of ergens anders? Is het een draaiend gevoel, een druk? Als je er geen woorden aan kan geven, is dat ook helemaal oké. Probeer je aandacht te houden bij wat je voelt. Probeer niet in je gedachten terecht te komen, of verhalen te creëren. Voel je fysieke lijf en blijf erbij. Ook als je merkt dat je weg wilt van dat vervelende gevoel, door bijvoorbeeld je telefoon te pakken en toch ja te zeggen, blijf je gewoon zitten. Kijk wat er gebeurt. Laat je verwachtingen los, maar voel en laat het gebeuren. Leren voelen is voor veel mensen lastig en daarom ben ik een gids aan het ontwikkelen hierover. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan in voor m’n mentale gezondheid memo.
Je belemmerende overtuigingen loslaten in 6 stappen
Naast dat voelen een heel belangrijk aspect is bij het loslaten van overtuigingen, is dit stappenplan ook essentieel om meer inzicht te krijgen in je overtuigingen, deze te begrijpen en te kunnen loslaten. Het is niet de bedoeling dat je dit allemaal in één keer gaat doen. En het is ook zeker niet de bedoeling dat je aan al je overtuigingen gaat werken. Focus je op de overtuiging waar jij nu het meeste last van hebt en wat jij op dit moment het belangrijkst vindt.
Stap 1. Inzicht krijgen in je overtuigingen
We doen, zoals ik eerder aangaf, enorm veel dingen in het leven onbewust. Probeer je eens bewust te worden van hoe je tegen jezelf praat. Probeer je bewust te worden van het stemmetje in je hoofd en al je gedachten. Om belemmerende overtuigingen aan te kunnen pakken en loslaten, moet je ze eerst herkennen. Schrijven, tegenwoordig beter bekend als journallen, kan je heel goed helpen om dit bewustzijn te vergroten.
Tip: denk je vaak in woorden zoals altijd, nooit, niemand, alles en iedereen? Dan heb je overtuigingen te pakken. Deze overtreffende trap is namelijk bijna nooit de waarheid.
Probeer de volgende vragen te beantwoorden om achter jouw overtuigingen te komen:
- Wat denk ik regelmatig? Over mezelf, anderen en de wereld?
- Welke gedachten komen er als eerste bij me op?
Bijvoorbeeld als iemand iets aan je vraagt of er een nieuwe kans op je pad komt? Je eerste en ongefilterde reactie wijst vaak op je overtuigingen. - Welk advies geef je aan een ander, maar doe je zelf niet? Zoals tegen een vriendin zeggen dat ze om hulp mag vragen, maar jij draagt nog liever de hele wereld in je eentje.
- Welke overtuigingen heb ik over mijn eigen kunnen?
Bijvoorbeeld: “ik kan dat toch niet”, “ik mag geen fouten maken”, “ik ben onbelangrijk”, “ik ben niet goed genoeg” of “ik sta er alleen voor”. - Welke overtuigingen heb ik over relaties?
Bijvoorbeeld: “Ik moet altijd voor de ander klaar staan”, “Ik word altijd teleurgesteld door anderen” of “niemand zal echt van mij houden”. - Welke overtuigingen heb ik over geld?
Bijvoorbeeld: “Het is hard werken om rond te komen”, “Ik zal geen succesvolle carrière krijgen” of “ik zal nooit rijk worden”.
Welke overtuigingen heb ik over gezondheid?
Bijvoorbeeld: “Sporten en gezond eten kost heel veel discipline en dat heb ik niet”, “gezond eten is niet gezellig” of “sporten is niks voor mij”.
Extra verdieping: onderzoek je overtuiging
Voor extra verdieping kun je je bij iedere overtuiging afvragen: wat levert deze gedachte mij op? Een voorbeeld: “deze sport kan ik toch niet” zorgt ervoor dat je nergens aan begint en daardoor ook niet af kan gaan en kan falen. Je blijft veilig in je comfortzone en kan geen fouten maken. De keerzijde hiervan is dat je ook dingen die je graag wil proberen niet doet omdat je bang bent. Zoals te lezen in m’n andere blog zijn overtuigingen er om je te beschermen van pijn, verdriet en angst. De functie van jouw overtuigingen ontdekken kan je inzicht geven en je de ruimte bieden om het anders te gaan doen.
Stap 2. Accepteer je overtuiging
Deze stap wordt heel vaak overgeslagen, maar is heel belangrijk. Veel mensen springen van bewustzijn direct naar actie, maar acceptatie is essentieel. Als je iets wegdrukt of negeert, wordt het vaak alleen maar groter. En nee, acceptatie betekent niet dat je je erin berust en toegeeft. Acceptatie geeft je juist rust. Door te kunnen denken “Oké, dit is nu wat het is”, geef je er ruimte aan. Je accepteert dat deze overtuiging er is en dat deze er was en is om je te beschermen. Bij volledige acceptatie komen vaak ook emoties. Want het kan pijnlijk of verdrietig zijn om deze dingen te beseffen. Ook die emoties mag je volledig accepteren. Acceptatie gaat over vastpakken en vastpakken is nodig om te kunnen loslaten.
Stap 3. Ga na waar je overtuiging vandaan komt
Nee, dit doe je niet om iemand de schuld te geven. De belangrijke mensen om je heen, je ouders, verzorgers en leerkrachten deden vaak wat ze konden. En vaak ook met de beste intenties, uitzonderingen daargelaten. Probeer te bedenken of iemand ooit iets tegen je heeft gezegd, of dat je het hebt opgepikt door indirecte opmerkingen en gedrag van anderen of bijvoorbeeld van social media of tv-programma’s.
Door te kijken en te begrijpen waar je overtuiging vandaan komt, kun je er ook van los komen. Zo is de overtuiging ‘hard werken en vooral niet aanstellen’ een bekende van mijn vader. Nu ik dat weet, kan ik makkelijker afstand nemen van die overtuiging. Ik kan ontdekken wat voor mij werkt, of ik hier achter sta en of dat er iets anders is wat een meer helpende overtuiging is voor mij.
Probeer na te gaan waar jouw overtuiging vandaan komt door jezelf de volgende vragen te stellen:
- Waar komt mijn overtuiging vandaan? Van wie is deze overtuiging?
Volg hierin het eerste wat er (onbewust) in je opkomt, ook al weet je het misschien niet zeker. - Zijn er patronen in de familiegeschiedenis die mijn overtuiging kunnen verklaren?
Er is bijvoorbeeld een oudere generatie niet over emoties gepraat, merk jij dat ook? - Zijn er dingen waarvan jij denkt dat ze een invloed hebben gehad op jouw overtuigingen en gedachten over jezelf en de wereld om je heen?
Volg wat er in je opkomt. Dit kunnen hele grote (wellicht traumatische) gebeurtenissen zijn, maar ook kleinere. Schrijf alles op want je bedenkt het niet voor niks. - Welke mensen zijn voor mij belangrijk (geweest)? Hoe staan zij in het leven? Wat hoor je ze zeggen en hoe gedragen ze zich
- Als deze belemmerende gedachten een naam en een stem zouden hebben, als wie of wat zou dit dan klinken?
Misschien ontstaat er wel een Karen in je hoofd of denk je aan een bepaalde celebrity, influencer of politicus. Door het een vorm, een naam en een stem te geven kan je het makkelijker herkennen. Als je dan die klagerige stem in je hoofd hoort, weet je gelijk: dit is niet helpend en het is niet eens van mij, dus wat wil ik er eigenlijk mee?
Stap 4. Daag je overtuigingen uit
Je hebt nu het inzicht dat veel van je overtuigingen eigenlijk helemaal niet van jou zijn. Nu is het belangrijk om voor jezelf te bepalen en te bedenken of ze waar zijn. Daarom ga je ze uitdagen.
- Stel jezelf per overtuiging de volgende 4 vragen:
– Is mijn overtuiging waar?
– Kan ik zeker weten dat het waar is? (Alleen ja of nee mogelijk)
– Hoe reageer ik en wat gebeurt er wanneer ik die gedachte geloof?
– Wie zou ik zijn zonder deze gedachte? - Zijn deze overtuigingen nog steeds relevant in mijn leven?
- Heb ik ook bewijs tegen deze overtuiging?
Als je er bijvoorbeeld van overtuigd bent dat niemand te vertrouwen is, kun je je dan ook mensen bedenken die je wel vertrouwt? - Wat zou er gebeuren als ik deze overtuiging ombuig?
Stap 5. Buig je belemmerende overtuigingen om naar positieve helpende overtuigingen
Hierbij is vooral belangrijk dat je het in stapjes doet. Als jij ervan overtuigd bent dat je de allerlelijkste persoon op aarde bent, heeft het geen enkele zin om tegen jezelf te zeggen dat je de knapste persoon op de wereld bent. Je gelooft dat namelijk niet. Doe het daarom in kleine stapjes. Vind je één ding wel mooi aan jezelf, dan kan dat je nieuwe helpende overtuiging worden: “ik vind minimaal één ding voor aan mezelf.”
Ander voorbeeld: als je ervan overtuigd bent dat je helemaal geen rust mag nemen, kan een helpende overtuiging worden: “hoewel ik het spannend vind om te doen, ga ik iedere dag 5 minuutjes pauze nemen om te zien hoe dat voelt”. Je hoeft dingen dus niet weg te poetsen of hele grote sprongen te maken. Liever kleiner en realistischer.
Van een belemmerende overtuiging naar helpende overtuiging:
- Schrijf per overtuiging op wat jij graag hierover zou willen geloven. Je hoeft het nog niet te geloven (dat zou makkelijk zijn), maar wat zou je erover willen geloven?
- Schrijf een nieuwe overtuiging op. Eentje die buiten je comfortzone ligt, maar die je wel ergens gelooft. Of misschien nog net niet gelooft, maar toch ergens voelt dat het weleens waar zou kunnen zijn.
- Schrijf elke dag bewust op wat je bewijs is voor een nieuwe overtuiging. Zoals dat de wereld niet vergaan is toen jij pauze nam. En je ook je werk gewoon afkreeg. Of dat je vriendin nog steeds je vriendin is, ook als jij niet direct komt opdraven.
Stap 6. Hulp vragen bij je overtuigingen
Merk je dat je er niet uitkomt? Dat je al van alles hebt geprobeerd? Dat sommige overtuigingen echt mega hardnekkig zijn en je heel erg in de weg zitten? Kom dan eens langs voor een gratis bakkie.
Naast losse coachingsessies heb ik ook andere behandelmethodes in de praktijk waarmee je soms al met één sessie van een overtuiging verlost bent. Kennismaken is altijd gratis en je vindt mijn aanbod hier.